Teoria i praktyka recenzuje – Wywiad diagnostyczny z dziećmi i młodzieżą. Rozpoznanie zgodne z DSM-5.
Badania epidemiologiczne wskazują, że ponad 20% wszystkich dzieci i adolescentów w Stanach Zjednoczonych cierpi na rozpoznawalne zaburzenia psychiczne. Dane dotyczące odsetka dzieci i młodzieży wykazującego zaburzenia psychiczne, w stopniu wymagającym pomocy profesjonalnej, są dość zgodne w wielu krajach europejskich i oscylują w granicach 10% populacji ogólnej dzieci i młodzieży. W Polsce odsetek ten wynosi minimum 9%, co oznacza, że pomocy systemu lecznictwa psychiatrycznego i psychologicznego wymaga około 630 000 dzieci i młodzieży poniżej 18. roku życia. Specjaliści podkreślają, że występowanie zaburzeń psychicznych wśród dzieci i młodzieży niestety wykazuje tendencję wzrostową.
W dziedzinie zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży zebranie wywiadu nie należy do najprostszych procedur. Wymaga to, bowiem specjalnych umiejętności technicznych i doświadczenia klinicznego w przeprowadzaniu wywiadów. Najnowsza publikacja Jamesa Morrisona i Kathryn Flegel pt. „Wywiad diagnostyczny z dziećmi i młodzieżą. Rozpoznanie zgodne z DSM-5” okazuje się być bardzo pomocną i zarazem praktyczną książką w celu zdobycia umiejętności poprawnego zbierania wywiadu z najmłodszymi. W pierwszej części publikacji autorzy w szczegółowy sposób omawiają strategie przeprowadzenia wywiadu z młodymi ludźmi i z ich rodzinami. A także opisują przykładowe typy wywiadów z dziećmi i młodzieżą. W rozdziałach zostały przedstawione zagadnienia związane z nawiązywaniem relacji z młodym człowiekiem, przedstawiono również informacje rozwojowe mające znaczenie podczas pierwszego wywiadu. Ponadto omówiony został wywiad z dzieckiem w wieku niemowlęcym, który w rzeczywistości jest wywiadem z matką dziecka; wywiad z dzieckiem szkolnym, w którym przedstawiono różne techniki, np. zabawę, odgrywanie ról, rysowanie; wywiad z nastolatkiem oraz wywiad rodzinny. Druga część podręcznika została poświęcona naukowej metodzie diagnozy, w podziale na szczegółowe rozpoznania DSM-5, które zwykle są diagnozowane po raz pierwszy w okresie dzieciństwa i adolescencji (tj. zaburzenia neurorozwojowe, zaburzenia ze spektrum schizofrenii, zaburzenia nastroju, zaburzenia lękowe, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, zaburzenia pourazowe, zaburzenia dysocjacyjne, zaburzenia z objawami somatycznymi, zaburzenia karmienia i odżywiania się, zaburzenia wydalania, zaburzenia snu, zaburzenia tożsamości płciowej, zaburzenia zachowania, zaburzenia związane z substancjami psychoaktywnymi, zaburzenia poznawcze oraz zaburzenia osobowości). Każdy rozdział zawiera krótki przewodnik dotyczący niezbędnych informacji na temat rozpoznania, obrazu klinicznego, cech demograficznych, przyczyn powstawania danego zaburzenia. Objawy kliniczne zostały przedstawione w formie przykładu klinicznego. Omówiona została również diagnoza różnicowa oraz techniki przeprowadzania wywiadu dla konkretnych zaburzeń psychicznych. Książka zawiera również dodatki: narzędzia diagnostyczne, zestawienie rozpoznań według najnowszej klasyfikacji zaburzeń psychicznych, tj. DSM-5 oraz kwestionariusz dla rodziców. Co interesujące i zarazem bardzo praktyczne, w publikacji wykorzystano również liczne transkrypcje rzeczywistych wywiadów, a sama książka została napisania bardzo jasnym i zrozumiałym językiem, pozbawionym żargonu psychiatrycznego. Zapewne, najnowsza publikacja Jamesa Morrisona i Kathryn Flegel to kompendium wiedzy diagnostycznej, dostosowane do obowiązującej klasyfikacji – DSM-5 oraz ICD-10, zawiera obowiązujące obecnie kody i terminologię, pochodzącą z w/w dwóch systemów klasyfikacji zaburzeń psychicznych. „Szczególnie ważnym cechami klinicystów pracujących z dziećmi i młodzieżą są elastyczność i młodzieńczy duch. Rozmowa z młodymi ludźmi to nie to samo, co mówienie do nich i o nich. Rodzice i nauczyciele mówią do młodych ludzi – po to, aby ich czegoś nauczyć, upomnieć. Większość dorosłych musi się jednak nauczyć rozmawiania z dziećmi i adolescentami w sposób, który zachęci ich do dwustronnej komunikacji.” Co interesujące, jak również wyjątkowe – to właśnie to, że autorzy na to kładą nacisk w tej książce, na metody rozmawiania z dziećmi, które służą wydobyciu informacji istotnych z klinicznego punktu widzenia, a także służą nawiązywaniu dobrej relacji diagnostycznej i terapeutycznej. Jestem zdania, że każdy klinicysta, który diagnozuje lub zajmuje się psychoterapią dzieci i młodzieży, powinien mieć na półce egzemplarz tej książki. Szczególnie polecam specjalistom zdrowia psychicznego – psychologom, którzy klinicznie pracują z najmłodszymi, lekarzom psychiatrom oraz psychoterapeutom – będzie to nieoceniona pomoc w naszej pracy.
Serdecznie polecam.
(pełną recenzję znajdziecie Państwo na stronie: https://www.bookhunter.pl/recenzja/2928/wywiad-diagnostyczny-z-dziecmi-i-mlodzieza-rozpoznanie-zgodne-z-dsm-5)
Artykuł powstał we współpracy z bookhunter i WUJ.
Książka dostępna jest na stronie: www.wuj.pl